Hanneke Francken (* 1976 te Rijnsburg)

Vaak zien de tekeningen en de litho’s van Hanneke Francken er uit als visioenen. Visioenen van een bijna goddelijke overtuiging, die je dwingen bijna mee te beleven hoe het er in haar hoofd aan toegaat en hoe speels en begaafd zij dat ook op papier kan krijgen. Zij tekent heel delicaat het landschap, soms prominent in bomen soms in de achtergrond, of al dan niet met vogels die uit de hemel tuimelen, soms met vervormingen van dode dieren en vegetatie, dat door natuurlijke processen samen kan vloeien tot één geheel. Het lijkt erop of ze op een bepaalde manier weer tot leven worden gebracht. Een leven overigens als beeld. En hierin schuilt een paradox. Als je als beeldend kunstenaar figuratie gebruikt, dan kun je gemakkelijk blijven steken in een streven om de perfecte nabootsing van de wereld om je heen te tekenen. Niet bij Hanneke Francken dus. Zij tekent als het ware een ander leven in het werk. Zij speelt op een evidente manier met drama, het bovennatuurlijke en misschien het esoterische en religieuze, zonder larmoyant te worden. De mens is altijd afwezig, van hem vind je ook geen sporen van handelingen in de natuur, het natuurlijke blijft het hoofdonderwerp in de vaak gecompliceerde tekeningen.

Die gecompliceerdheid zit in die grote tekeningen ook in de techniek. Ondergronden worden met spuitbus aangezet en daar overheen tekende Francken duizenden delicate lijnen die uiteindelijk dus het beeld bepalen. Soms gebruikt ze bladgoud maar in die gecompliceerdheid zit een grote mate van beheersing, alles vindt zijn plek en je raakt nooit uitgekeken.

In het recentere werk treedt er een verstilling op. Zowel in de complexiteit van de compositie, als in de techniek. De vegetatie en vaak dode dieren worden nu dusdanig uitgewerkt en ‘opgenomen’ in een groter geheel, in honderden lijnen kleurpotlood, dat het speuren is naar de kern. Er treedt zelfs een grotere mystificatie op die de tekeningen en de litho’s op een bepaalde manier minder realistisch maken, en die een grotere mate van abstractie mee wordt gegeven. De tekeningen en litho’s van Hanneke Francken hoeven niet begrepen te worden, ze moeten beleefd worden, je kunt er in ‘dwalen’, je kunt er zelfs in verdwijnen.

Arno Kramer

Februari 2019