Ronald Noorman (1951-2018)

Het Stedelijk Museum Amsterdam bezit enige werken van Ronald Noorman. Kort na zijn overlijden stond dit op de website van het Stedelijk Museum:

Noorman was een bescheiden én eigenzinnig kunstenaar. Na een opleiding aan de Rietveld Academie waar hij leerde schilderen legde hij zich uitsluitend toe op het tekenen.

De intimiteit van de tekenkunst, waarbij de gedachte via de hand direct op het papier komt zonder tussenkomst van een kwast en die weinig tot geen ruimte biedt voor verbeteringen was Noormans metier pur sang. Zijn tekeningen kenmerken zich door simpele vormen en bewegen tussen abstractie en figuratie. In sommige tekeningen zijn landschappelijke kenmerken te herkennen, andere zijn volledig abstract. De meeste werken zijn zonder titel maar een enkele keer wordt daar, tussen haakjes, een toevoeging aan gegeven die een bepaalde interpretatie stimuleert. Met zijn materiaal - houtskool, potlood, krijt, pastel, gouache -  in de aanslag zoekt Noorman naar een evenwicht tussen krachtige en voorzichtige bewegingen.

Over het betrekkelijk kleine formaat van zijn meeste werk schreef hij zelf: ‘Als kunstenaar ben ik niet snel onder de indruk van grootschalig werk. Ik houd me liever bij de menselijke maat. Op klein formaat moet ik me concentreren op kracht, monumentaliteit, spanning, ruimtelijkheid, vaart.’

Noorman had een grote belangstelling voor Outsider art, en was daar ook verzamelaar van. Hij werkte dan ook enkele jaren op een atelier voor mensen met een verstandelijke beperking. In 2008 organiseerde hij een expositie bij Galerie Hamer (voor Outsider art) met eigen werk en werk van twee door hem bewonderde outsider-kunstenaars: André Prues en Alexis Lippstreu. In deze twee kunstenaars herkende Noorman een gelijke obsessieve manier van werken. Zo werkte Prues zo lang aan een blad tot er geen centimeter onbewerkt was. En schuifelde Noorman net zo lang op zijn knieën over de vloer van zijn atelier werkend aan tekeningen tot er geen ruimte voor hem zelf meer over was.

Naast tekenaar was Noorman een begenadigd graficus. In samenwerking met Ergo Pers uit Gent maakte hij verschillende kunstenaarsboeken waarin zijn grafiek werd opgenomen naast poëzie van Hans Favery (Surplace, 2006) en Wislawa Szymborska (Krijtdiertjes, 2012).

We zullen hem missen. Noorman was een fantastisch pleitbezorger voor de kunst, en wees zijn grote netwerk geregeld op bijzondere tentoonstellingen.  Zoals bijvoorbeeld naar aanleiding van de tentoonstelling met werk van Hercules Seghers in het Rijksmuseum. Zelden krijg je zo mooi en precies geformuleerd waarom deze tentoonstelling zo bijzonder was en herhaald bezoek noodzakelijk. Daarom ook zullen we in antwoord op zijn vroegtijdig overlijden blijven kijken naar en genieten van de tekeningen en boeken van Noorman.

Suzanna Héman, assistent-conservator, Stedelijk Museum, Amsterdam

Klik hier voor een video over Ronald Noorman.